20 Mbimbitho 2025
Ngu Reaboka J Nare
Gwanda South-ukuna kwezulu elinengi lonyaka sekunike abalimi ithemba lokuthi bazatshaya inala lokhu kuza ngemva kokuba abalimi bethole imithi yezibungu ezidla (fallarmy worm) izilimo zabo. Lokhu kubanike ithemba ukuba lonyaka bazazuza ihlobo elingcono.
Ukuswelakala kwabo babhemi lenkomo ebezingancedisa ekulimeni kubone uzulu elima nzima, ngenhlanhla enkulu izulu labalinengi. Umlimi uJacob Moyo oweMalitou uthe sebesidla ihlobo.
“Sesidla amakhomane lomumbu emzini wami .Lonyaka ngalima amagandiwa amathathu ngiphalela izulu lingakani ngisithi nxa kungehlula izifuyo zizathola amahlanga okudla ukuze zingacubi,” kubika uMoyo.
UMoyo uthi insimu yakhe wayicina kudala ukuyibona itshakaza yonke.
“Ngiyathokoza kakhulu ngoba amabele ami mahle, njalo ngikhangelele isivuno esihle kakhulu. Umumbu ngalima omlutshwana ngoba ngisesabela indawo yakithi ukuthi umumbu uyandise ukungenzi kahle kodwa lonyaka hayi kuyathembisa ngoba sesiqalile ukudla ihlobo njalo sizavuna,” kutsho uMoyo
UBekezela Nyathi uthi yena isivuno sakhe sihle kodwa kalimanga njengo mnyaka odlulileyo.
“Ngizwa ubuhlungu nxa izulu lisina ngoba mina lonyaka ngilime indawo encane kukanti ngomnyaka odlulileyo ngalima insimu yonke kwatsha. Lonyaka bengithi angilimi kodwa ngicine sengifaka indima ezimbalwa. Indima engiyilimileyo ngifake umumbu wona muhle kakhulu noma wawusuhlaselwa yiArmy worm kodwa ngayenelisa ukuwufafaza ngomuthi esawuthola ku Agritex le GMB usumuhle lowo mumbu,” kutsho uNyathi
UNokuthaba Ncube omunye wabalimi uthe lokhu ehlutshwa yizibipe (peter-peter).
“Ngihlutshwa yizibipe esezihlasela amabele ami ngoba zimunya inhlamvu zamabele.Lonyaka isivuno sami asoze senze kahle ngenxa yezibipe ezimunya inhlamvu zamabele.Ngiyazama ukuzilandelela ngizibulala kodwa ngobunengi bazo ngeke ngizikwanise. Sengizengicabanga ukuyadinga umuthi eGwanda edolobheni wokufafaza ukuze ngiziqede,” kutsho uMancube.—𝑵𝒕𝒆𝒑𝒆-𝑴𝒂𝒏𝒂𝒎𝒂𝑭𝑴
Abalimi bakhangalele inala lonyaka
